Mensen helpen

Lang geleden ging ik Psychologie studeren. Mijn motivatie was even simpel als vaag; ik wilde ‘mensen helpen’.

Tijdens het eerste jaar Politicologie merkte ik dat ‘de maatschappij helpen’ voor mij een te hoog abstractieniveau had, ik wilde dichter bij individuele mensen staan. Ik switchte van de P van Politicologie naar de P van Psychologie. Had dat ook de P van Pedagogie kunnen zijn? Nee, de wereld van kinderen vond ik niet per se boeiend en ‘kinderen helpen’ was geen persoonlijke ambitie van mij.

Ik was vooral geïnteresseerd in het volwassen leven of, beter geformuleerd, het leven van volwassenen.

Nieuwsgierig

Hoe dat ‘mensen helpen’ eruit moest zien was destijds nog vaag maar het kwam voort uit een immense nieuwsgierigheid naar wat mensen beweegt en wat hen bezighoudt. Hoe kan het dat in hetzelfde gezin het ene kind een moeizaam leven tegemoet gaat, terwijl het andere kind uit hetzelfde gezin bij voortduring aan de zonzijde van het leven loopt? Hoe komt het dat sommige mensen geheel derailleren en anderen in misschien nog moeilijker omstandigheden succes na succes op elkaar stapelen?

De vraag wat mensen beweegt en de verwondering daarover is heden ten dage nog steeds even actueel voor mij.

Een vak waarin je mensen kunt helpen

Veel Psychologiestudenten kiezen deze studie om mensen te helpen. Dit zal ook gelden voor mensen die Verpleegkunde, Fysiotherapie of Geneeskunde kiezen. Misschien zelfs geldt het voor mensen die Tandheelkunde kiezen, hoewel ik, bevooroordeeld, altijd denk dat het laatste vooral een keuze voor de eigen portemonnee is.

Er is natuurlijk wel verschil tussen helpen gericht op het lichaam en helpen gericht op de geest. Bij het eerste kun je zaken makkelijker ‘verhelpen’ dan bij het tweede. Je bent meermachtig(er) als hulpverlener als het gaat om fysieke aandoeningen dan bij psychisch welzijn.

Helpen en leren

Voor mij vertaalde het helpen van mensen zich al vrij snel in hulp geven in ‘werken en leren’. De vraag hoe mensen zich ontwikkelen, hoe ze leren en kunnen blijven leren is in al die jaren nog even boeiend en onontgonnen als destijds. Het antwoord op de vraag waar wiens verantwoordelijkheid ligt is wel in de loop van de jaren veranderd.

Leren

Leren is een werkwoord. Het gaat niet vanzelf, je moet er zelf iets voor doen.

Steeds meer ben ik ervan overtuigd dat de verantwoordelijkheid voor je eigen ontwikkeling en leerproces uiteindelijk bij jezelf ligt. Je kunt schelden op omstandigheden, op anderen, maar zij krijgen je er niet uit of vooruit. Je kunt het alleen zelf doen.

Lege handen

Bijgevolg is er de waarneming dat degene die mensen wil helpen eigenlijk altijd met lege handen staat.

Je kunt luisteren en vragen stellen, en hoe je dat optimaal doet kun je leren, maar meer kun je niet doen. Oplossen behoort niet tot je gereedschapskist, in ieder geval niet in het HR vak. Die vaardigheid en verantwoordelijkheid ligt aan de andere kant.

Dat besef is confronterend en tegelijkertijd bevrijdend. Want, ging ik dit werk niet doen om mensen te helpen? Hoe kan ik mijn eigen hulpeloosheid omzetten in kracht?

Verbinding

Deze kernvraag heeft zich langzamerhand vertaald in het woord ‘verbinding’. Ik kan helpen bij het in verbinding komen met jezelf en daaruit voortvloeiend verbeteren van jouw verbinding met anderen.

Dat verbinden moet je wel zelf doen. Ik kan alleen een beetje helpen.

Hey! Was het mij daar in den beginne niet om te doen?

28 juli 2013