Dit blog heb ik eerst gepubliceerd op Pulse, de blogroll van LinkedIn. Ik ga proefondervindelijk kijken welke plek meer views (en lezers) oplevert. De link naar die versie staat onderaan deze tekst.
Kennismigranten
Afgelopen jaar werkte (en werk) ik voor twee technisch georiënteerde organisaties die kennismigranten in dienst hebben. Voor mij was het de eerste leerzame kennismaking met dit fenomeen.
Bij FRISS | Fraud, Risk & Compliance is eind 2014 de eerste kennismigrant naar Nederland gehaald en binnenkort komt de tweede. FRISS heeft een aantal innovatieve tech solutions ontwikkeld dat internationale verzekeraars helpt fraude te detecteren, zowel bij de voordeur (underwriting) als bij ingediende claims. De kennismigranten die gerekruteerd zijn, vervullen de functie van senior software ontwikkelaar. FRISS groeit snel, begin 2014 waren er 30 mensen in dienst. Momenteel werken er 57 medewerkers, een groei van bijna 100 procent in anderhalf jaar tijd waardoor recruitment een van de topprioriteiten was en is. Voor FRISS geldt dat hoe meer de functie is gericht op verzekeraars zelf, hoe belangrijker het is dat mensen zich goed kunnen uitdrukken in het Nederlands. Binnen de eigen muren wordt vrijwel alles in het Engels gedaan. Sinds de komst van de eerste kennismigrant is dit laatste niet vrijblijvend meer.
Bij het andere bedrijf, dat hoofdzakelijk opdrachten bij high tech manufactoring bedrijven uitvoert die zijn gevestigd in Nederland, is ongeveer 20 procent van de medewerkers van buitenlandse afkomst. Vrijwel alle hoog opgeleide medewerkers werken als embedded software engineer. Het bedrijf werkt landelijk. Voor de buitenlanders geldt dat hun Engels goed moet zijn willen ze in dienst kunnen komen. Dit bedrijf richt zich bewust op kennismigranten die al in Nederland verblijven, voor studie of voor een promotie. Over het waarom daarvan kom ik later terug. Dit bedrijf is ongeveer half zo groot als FRISS. Alle interne communicatie wordt tweetalig gedaan.
Wat is een kennismigrant?
De definitie van een kennismigrant is hoofdzakelijk een administratieve. Als iemand uit het buitenland ouder dan 30 jaar is en meer dan 4050 (in 2015) bruto per maand gaat verdienen, is hij of zij een kennismigrant. Voor mensen tot 30 jaar geldt een wat lager salaris. Verder zijn er bepaalde categorieën gedefinieerd die ook tot de kennismigrantenpopulatie worden gerekend, waaronder artsen en promovendi.
Er is dus geen inhoudelijke toets, er is alleen een financiële toets. Voorts moet de potentiële collega uit een land komen dat wordt gezien als een écht buitenland. Daar vallen slechts bepaalde EU landen onder en alle landen buiten de EU.
Mogen alle organisaties kennismigranten naar Nederland halen?
Een organisatie mag niet zonder meer kennismigranten naar Nederland halen. Ieder bedrijf met plannen in deze richting moet er eerst voor zorgen ‘erkend referent’ voor de IND te worden.
Ook dit is voornamelijk een financiële aangelegenheid. Om referent te kunnen worden moet aan de Nederlandse regering leges worden betaald. Dit is het flinke bedrag van 5116 euro. Voorts moet uit een verklaring van de belastingdienst blijken dat het bedrijf zijn crediteuren altijd netjes heeft betaald. Tot mijn verrassing wordt er NIET inhoudelijk gevraagd waarom het bedrijf medewerkers in het buitenland zoekt. Als je de leges betaalt en netjes je facturen hebt betaald, dus een zekere betrouwbaarheid hebt getoond, is het al goed.
Als een bedrijf uit meerdere BV’s bestaat mag alleen de BV waarvoor de erkenning is afgegeven kennismigranten in dienst nemen. Als per ongeluk vanuit een andere BV een aanvraag wordt ingediend, krijg je te horen dat de organisatie eerst moet zijn geregistreerd als erkend referent.
Waarom zoveel moeite doen en kosten maken?
Het antwoord daarop is eenvoudig. Het aanbod van engineers is op de Nederlandse arbeidsmarkt simpelweg te gering. Kleinere organisaties hebben daarbij het nadeel dat ze weinig ‘werkgeversmerk’ hebben. Onbekend maakt onbemind. Het lukt onvoldoende om gekwalificeerde mensen binnen te halen.
Bij FRISS heb ik dat aan den lijve ondervonden bij vacatures voor de functie van software ontwikkelaar en software tester. Uiteindelijk hebben we nog wel een aantal testers gevonden, maar voor software ontwikkelaars bleek het aanbod aan buitenlandse engineers zodanig aantrekkelijk te zijn, dat alle tijd, geld en moeite op de koop toe is genomen en een techno Rus naar Nederland is gehaald. En zoals voor veel dingen geldt; als je het een keer hebt gedaan, dan vragen alle keren daarna veel minder tijd en moeite. De kosten niet, die blijven om en nabij hetzelfde. De Nederlandse overheid verdient goed aan alle leges die de kennismigranten opleveren.
Om terug te komen op de krapte op de arbeidsmarkt; voor het andere bedrijf geldt dit in nog sterkere mate. Het aanbod van embedded engineers is zeer klein én deze mensen zijn enorm geliefd op de arbeidsmarkt. Een voorbeeld dichtbij huis: mijn zoon is eerstejaars Technische Bedrijfskunde en heeft bij zijn eerste bedrijfsbezoek (aan Fokker) meteen een stage-aanbod gekregen. Voor over drie jaar, als hij aan zijn thesis moet werken. Daar kan je als sociale wetenschapper alleen maar van dromen.
Het is jammer dat technische opleidingen zo weinig sexy zijn, want voor engineers van welke soort ook, is het toekomstperspectief veel sexier dan van allerhande andere studies.
Waarom wil een buitenlander naar Nederland komen?
Daar zijn verschillende motieven voor te noemen.
Ten eerste is de politiek-economische situatie in Nederland rustig en daardoor gunstig. Momenteel is er aardig aanbod vanuit de Oekraïne, het land waar ook de tweede kennismigrant van FRISS vandaan komt. Ook uit Rusland en andere Oostblok- en Balkanlanden is het aanbod gunstig. Van verder weg komen de Aziaten; er is een groeiend aanbod van Chinezen en er is een overweldigend aanbod Indiërs, maar bij Aziaten blijkt de beheersing van het Engels nogal eens matig tot slecht te zijn.
Ten tweede heeft Nederland een uiterst gunstige belastingmaatregel voor kennismigranten. Deze heet de ’30 procent regeling’ en houdt in dat als het vereiste salarisniveau er is, de persoon in kwestie over de eerste 30 procent van zijn salaris geen belasting hoeft te betalen. Iemand met een salaris van 4050 euro houdt daardoor zomaar ergens tussen 3300 en 3400 over, NETTO dus. Daar moet je als Nederlander al gauw boven de 6000 euro bruto voor verdienen. Voor de kennismigrant zijn deze verdiensten in vergelijking met het thuisland enorm hoog.
Niet onbelangrijk is te vermelden dat de high tech manufactoring in Nederland bij bedrijven als ASML en Philips op een internationaal zeer hoog niveau functioneert. Zoals een van de mensen die ik interviewde formuleerde: ‘In mijn geboorteland is op hetzelfde technische niveau geen werk te vinden. Wij hebben dat soort bedrijven gewoonweg niet.’
Kortom, Nederland is geliefd onder techno kennismigranten. Zij oriënteren zich goed via allerhande fora, waarbij vooral Stackoverflow de gemeenschappelijke techsite is waar deze techno’s elkaar ontmoeten en ervaringen uitwisselen. FRISS heeft een (gratis) bedrijfspagina op deze site en heeft twee keer een (betaalde) vacature opengesteld op dit forum.
Hoe krijg ik een geselecteerde buitenlander naar Nederland?
De staat verwacht van jou als werkgever dat je als je iemand hiernaartoe haalt, je ook een aantal zaken initieel regelt voor deze medewerker. Je wordt geacht te regelen en betalen, en de kennismigrant in fysieke zin te begeleiden bij:
- De verblijfsvergunning voor de medewerker via de IND – leges: 708 euro
- Verblijfsvergunning voor directe familieleden (partner en kinderen), ook via de IND – leges: 708 per persoon
- De vlucht of vluchten naar Nederland, al dan niet ook nog voor een kennismaking
- Inschrijving in een Nederlandse gemeente
- Gemeubileerde woonruimte regelen voor de eerste maanden tot het eerste jaar; de administratiekosten worden geacht te worden betaald door de werkgever; reken maar weer op zo’n 300 euro per bemiddeling.
- Verhuisvergoeding, genaamd extra territoriale kosten, deze mag in een netto uitkering
- Hulp bij het vinden van sociale activiteiten, dit kun je zo uitgebreid of beperkt doen als je wilt.
Voor de inschrijving in een Nederlandse gemeente is een huurcontract op naam van de kennismigrant noodzakelijk. Doorgaans is de inschrijving bij de gemeente nodig om een BSN nummer te verkrijgen en op haar beurt is een BSN nummer weer nodig voor van alles in Nederland, variërend van het verkrijgen van een bankrekeningnummer tot het kunnen aanvragen van een ziektekostenverzekering, kabeltelevisie, internet, etc. In een aantal grote steden is een Expat Center, via deze service kan ook een BSN nummer worden gereld. Dit gaat vele malen sneller dan via de reguliere weg via Burgerzaken.
De praktijk
Bij de mensen die FRISS naar Nederland heeft gehaald is mijn uitgangspunt geweest dat het bedrijf het eerste settelen regelt, maar dat daarna de kennismigrant oud, wijs en slim genoeg is dit verder zelf te regelen.
Bij het andere bedrijf waarvoor ik werk, geldt dat het bedrijf er bewust voor heeft gekozen geen mensen actief hier naartoe te halen, maar wel open te staan voor buitenlanders die al in Nederland verblijven. Dit heeft drie redenen: het vraagt (te) veel regelwerk om iemand hiernaartoe te halen, de kosten zijn aanzienlijk en van iemand die al in Nederland is, weet je dat die eventuele acclimatiseringproblemen al heeft overwonnen. Het verblijf in Nederland is daardoor zekerder.
Voor dit bedrijf geldt daarnaast dat iemand die geen Nederlands spreekt noch verstaat, veel moeilijker te plaatsen is voor een opdracht. Vrijwel al hun buitenlandse medewerkers werken voor ASML, Philips of bij andere high tech manufactoring of automotive bedrijven in en rond Brainport (Eindhoven en omgeving).
Wat ook belangrijk is in ogenschouw te nemen, is dat het binnenhalen van een kennismigrant onherroepelijk leidt tot het noodzakelijkerwijs omschakelen naar Engelstalige interne communicatie. Wat ik heb gezien, is dat dit mensen uitdaagt en dat het leerzaam is, mijn eigen Engels is in ieder geval flink opgehaald de laatste maanden.
Oplossing of probleem?
Een kennismigrant is zeer zeker een goede recruiting oplossing voor moeilijk vervulbare functies, maar een positief besluit brengt een hele berg werk, en aanzienlijke kosten, met zich mee. En onherroepelijk wordt de interne voertaal Engels.
Die berg werk en de taalkwestie kunnen op zichzelf een probleem vormen, tenzij er iemand is (opgeleid) die je erbij helpt en jouw bedrijf ontzorgt.
En nu mag jij drie keer raden wie dat zou kunnen zijn!
29 mei 2015
Pulse op LinkedIn
https://www.linkedin.com/pulse/kennismigranten-recruiting-oplossing-probleem-rita-verduin