Blog 2 door Lousewies Pels

Cohorten van generaties

Het is in de mode om in cohorten van generaties te denken. Deze krijgen fraaie en minder fraaie namen. De ‘generatie Y’ en ‘generatie Einstein’ klinken leuk, minder leuk klinkt ‘de verloren generatie’ die ook wel ‘generatie Nix’ wordt genoemd.

Volgens de statistieken behoor ik tot de verloren generatie. Dat vind ik nix.

Sterker nog, ik heb een hekel aan dit generatiedenken. Dat heeft niets te maken met de generatie waar ik toevallig bij hoor en met die minder fraaie naam, het heeft te maken met mijn persoonlijke overtuigingen die ik in alle generatiegegeneraliseer nog nergens ben tegengekomen.
Het is tijd voor een beetje tegengeluid.

Individuele verschillen

Ik ben ervan overtuigd dat de verschillen tussen individuele mensen bínnen een generatie (rode cirkels) groter zijn dan de verschillen tussen individuen van verschillende generaties en dat de overeenkomsten tussen individuen uit meerdere generaties (gele rondjes) even groot zijn als de overeenkomsten binnen een generatie.

Simpel gezegd: Op individueel niveau verschillen mensen van bijvoorbeeld generatie Y onderling evenveel als dat zij verschillen met mensen van een andere generatie.

Generatie Y en keuzestress

Ik noem een concreet voorbeeld. Ik gaf leiding aan een dertigjarige dame uit generatie Y. Deze generatie zou meer dan de voorgaande generaties te maken hebben met keuzestress. Deze dame gaf mij een boek over haar generatie.
Ik heb het met groeiende ergernis gelezen.

Gemiddeld genomen is de periode tussen grofweg je dertigste en veertigste levensjaar de drukste uit je loopbaan. In die fase moet er van alles worden gecombineerd: carrière maken, of op zijn minst buitenshuis werken, sporten, sociale contacten moeten worden onderhouden en er is een gezin dat gerund moet worden.

Hebben dertigers van nu het drukker dan de dertigers van pakweg twintig jaar geleden? Ik denk het niet. Die drukte hoort niet bij de generatie, die hoort bij de levensfase.

Is het werken in de digitale wereld voor de vijftigers van nu echt zoveel anders dan voor de destijds vijfenvijftigjarige boekhouder die eind jaren tachtig werkte met een grootboekmachine en moest overschakelen naar Excel of een database? Ik geloof er niets van. Ouderen lopen de kans achter te gaan lopen op technologische ontwikkelingen en dat was in de vorige eeuw ook al zo.

Generatiegebonden overeenkomsten

Waar ik wel in geloof is dat de economische omstandigheden waarmee een bepaalde generatie te maken krijgt, veel invloed heeft op keuzes, kansen en collectieve voor- of tegenspoed.

Als je van school komt tijdens een economische crisis, is het heel wat moeilijker om werk te vinden dan in tijden van hoogconjunctuur. Dat dit een terugslag kan hebben op je individuele gevoel van controle hebben, is heel begrijpelijk.

Ook hier heb ik een voorbeeld van. Midden jaren tachtig van de vorige eeuw was er grote werkloosheid onder sociaal wetenschappers. De verloren generatie kreeg daar in groten getale mee te maken. Natuurlijk is dit vormend geweest voor velen.

Maar gold dit voor de hele generatie? Neen. Natuurlijk niet. Er waren mensen, zoals ikzelf, die al voor het afstuderen een baan hadden. Dat had alles te maken met de studierichting die je deed. Zoals ook nu techneuten snel aan werk komen, crisis of niet.

Rigide denken

De verschillen binnen een generatie zijn even groot als de verschillen tussen generaties. Generatiegegeneraliseer leidt naar mijn mening tot cognitieve rigiditeit. Dezelfde rigiditeit die maakt dat iedereen boven vijftig jaar bij voorbaat al buiten de boot van vacatures valt, maar daar had ik het in mijn vorige blog Boos en Werkloos al over.

~~~~~~

23 november 2014 – Oorspronkelijke publicatie 10 juli 2014