De feestdagen zijn weer achter de rug
‘Gelukkig, de feestdagen zijn weer achter de rug’, een verzuchting die ieder slaakt voor wie de feestdagen in het teken staan van herinneringen die gekoppeld zijn aan rouw en verlies.
Mijn vader
Mijn vader was jarig op 24 december, hij zou in 2020 91 jaar zijn geworden als hij nog had geleefd.
Nadat ik vorig jaar een poging deed het jaarlijkse kerkhofritueel te veranderen en merkte dat dat het ook niet was, zie dit verhaal uit 2019 over jarig zijn op kerstavond, ben ik dit jaar op 24 december weer traditiegetrouw naar het kerkhof geweest. Dit jaar ging mijn dochter mee met mijn moeder en mij.
Naar het grafje liepen wij met zijn tweeën want mijn moeder kan de afstand van parkeerplaats tot graf niet meer belopen. We stonden er een tijdje, ieder in eigen gedachten verzonken. Ik zette mijn eeuwige vijf rode rozen in een vaasje en mijn dochter deed het kaarsje aan dat ik, ook al traditiegetrouw, meeneem.
Mijn vader had er niks mee, met kaarsen, en eigenlijk ook niet met kerkhoven. Toch ligt zijn as er en de eenvoudige inscriptie in de steen getuigt van zijn leven.
Ik hoef later niet op een kerkhof te liggen, maar ik hoop wel dat er iets overblijft van mijn leven.
Mijn moeder
Voor mijn moeder zijn de feestdagen niet bepaald een feest; ze ziet er huizenhoog tegenop en dan vooral tegen de dag van mijn vaders verjaardag. Om het leed een beetje te verzachten, zorgen mijn zus en ik ervoor dat ze zich geen zorgen hoeft te maken dat ze alleen is tijdens deze dagen.
De kerstdagen verdelen we op vanzelfsprekende wijze en nadien is mijn moeder vaak bij ons, maar ze was ook regelmatig mee met het gezin van mijn zus dat regelmatig grote reizen maakte in de kerstvakantie.
Ieder jaar wordt mijn moeder een beetje kleiner en raakt ze minder mobiel. Ze is inmiddels 86 jaar en houdt het, ondanks het lichamelijke verval, dapper vol.
Ik denk regelmatig dat het helemaal niet makkelijk is om zo oud te worden: steeds meer mensen ontvallen je en degenen die overblijven worden óók minder mobiel waardoor je wereld automatisch kleiner en kleiner wordt.
De weinige mensen die als paar oud kunnen worden, zijn in mijn ogen mazzelaars.
‘Toch niet’, zegt mijn moeder, ’Als je alleen komt te staan op heel hoge leeftijd is het misschien wel moeilijker, omdat je minder puf hebt om er nog wat van te maken’. Kijk, dat vind ik nog eens een mooie het-glas-is-half-vol redenatie.
Vrienden
Er is ook een paar vrienden waarvan ik weet dat ze de feestdagen niet bepaald als feest beleven. Voor eeuwig zijn deze dagen voor hen verbonden aan afscheid nemen en staan ze in het teken van ‘de laatste keer dat…’.
Ook voor hen geldt: ‘Gelukkig, de feestdagen zijn achter de rug’, of is het bijna zover. In gedachten sta ik morgen naast een speciale vriendin.
En dan neemt het normale leven zijn aanvang weer.
Hoewel, in deze coronatijd is er niet veel ‘normaal’ of ‘gewoon’.
Het ongewone leven continueert zich, laten we het daar op houden.
3 januari 2021